وظایف قانونی پرستار (قانون 5R)

بیمار، دارو، روش، زمان، دوز

توجه : برای اینکه این پنج مورد مهم را به خاطر بسپارید، جمله فارسی « بِدَر زد » را حفظ کنید که حروف اول کلمات « بیمار، دارو، روش، زمان و دوز » می باشد و یا به اختصار « PDRTD » را یاد بگیرید که حروف اول کلمات « Patient، Drug، Route، Time , Dose » است.

همواره برای تجویز صحیح دارو، قانون 5R را با دقت تمام به روش زیر اجرا نمایید :

1. بیمار درست – Right Patient

-  مشخصات دارو را با مشخصات بیمار بدقت تطبیق دهید.

- ابتدا نام بیمار را بپرسید و سپس دارو را به او بدهید.

- در مورد بیماران out of bed (OOB) دقت کافی لازم است .

- دو بار نام بیمار را چک کنید .

- فقط به صدا زدن بیمار و شنیدن پاسخ از او اکتفا نکنید.

2. داروی درست – Right Drug

- order پزشک یا تجویز کننده را به دقت بخوانید.

- اگر نتوانستید خط پزشک یا تجویز کننده را کامل بخوانید با وی تماس بگیرید.

- اگر دارو جدید است و شما اطلاعاتی درباره آن ندارید، به کتب مرجع دارویی مراجعه کنید.

-  بروشور یا برچسب دارو را به دقت مطالعه کنید.

- املای برخی داروها ، مشابه هم می باشد، در این صورت دقت کافی داشته باشید.

تلفظ برخی داروها مشابه هم می باشد. اگر از طریق تلفن یا صدا order  را دریافت می کنید دقت کافی نمایید.

3. روش درست – Right Route

- شیوه درست تجویز دارو را انتخاب کنید.

- داروها با روش های متعددی تجویز می شوند ( خوراکی، تزریقی، موضعی، مقعدی، مهبلی و ... ) در صورت شک، روش صحیح را بپرسید و اختصارات مربوط به آنها ( PO,PR,IM,IV و ... ) را یاد بگیرید.

- تزریق وریدی باید با احتیاط صورت گیرد.

- اقدامات لازم جهت تجویز دارو، روش درست را بدقت انجام دهید ( تکان دادن سوسپانسیون خوراکی قبل از مصرف، گرم کردن فرآورده قبل از مصرف، رقیق کردن و ... )

4. زمان درست – Right Time

- دارو باید در موعدمقرر تجویز گردد.

- داروهای روزانه را هر روز در ساعت معین تجویز نمایید.

- تجویز دارو رأس زمان مقرر به ویژه در آنتی بیوتیک ها حائز اهمیت خاص است تا سطح درمانی دارو در خون ثابت نگه داشته شود.

- زمان تجویز دارو را طوری انتخاب کنید که حتی المقدور با خواب بیمار تداخل نداشته باشد یا مانع خواب بیمار نشود، این نکته از جمله در مورد دیورتیک ها حائز اهمیت است.

- زمان تجویز دارو در کاهش عوارض و افزایش اثرات دارو نقش دارد.

5. دوز درست – Right Dose

- مقدار تجویز شده دارو را باید با دقت تمام بخوانید ، در صورت نیاز دوز درست دارو را با دقت محاسبه کنید .

- دفعات تجویز دارو را مشخص کنید.

- در صورتی که دارو نیاز به انفوزیون داشته باشد، مقدار دارو، غلظت لازم، سرعت انفوزیون و زمان انفوزیون هر دوز را به دقت تعیین کنید.

- اختصارات مربوط به دفعات تحویز دارو ( qd,bid,stat,hs,hold,prs,tds و ... )را بخوبی یاد بگیرید.